BERGAMA - 1

 BERGAMA VE TURİZM - 1

 

Coğrafi Konum ve Yer Şekilleri

 Bergama, Ege Bolgesi’nin Ege Bolumu’nde ve İzmir ilinin kuzeyinde, Bakırcay Havzası’nda yer almaktadır.

 İlcenin kuzeyinde Balıkesir ilinin Ayvalık, Burhaniye ve İvrindi ilceleri, doğusunda Kınık (İzmir) ve Soma (Manisa) ilceleri, güneyinde Manisa merkez ilcesi ve Aliağa (İzmir) ilcesi, batısında ise Dikili (İzmir) ilçesi ile cevrili bulunmaktadır.

 Bergama, İzmir kent merkezine 110 km, Ayvalık’a 60 km, Dikili’ye 27 km, Kınık’a 17 km uzaklıktadır.

 Bergama ve cevresinin jeolojik yapısını akarsu, gol tortulları ve Bakırcay’ın aluvyonları ile volkanik formasyonlar meydana getirir.

 Kozak-Madra volkanik kutlesi (granodioritik masifi), Bergama, Ayvalık, Burhaniye ve İvrindi arasında yukselir.

Aluvyal malzeme, Bergama ilcesinin tabanında iri taşlı bloklar halinde gorulurken, guneyde ince unsurlu ozellik taşır.

 Bergama, 1688 km2 yuzolcumune sahip buyuk bir ilcedir.

Bergama topografyasının temelini kuzeyde Madra Dağı ve guneyde Yund Dağı ile bu iki dağ arasındaki Bakırçay Havzası oluşturur.

 Havzanın tabanında ve ortasından gecen Bakırcay, cevresinde aynı isimde geniş bir ova oluşturur.

 Madra Dağı’ndaki en yuksek nokta, 1338 m’ye ulaşır.

 Diğer zirveleri, Maya Tepesi ile Kocadağ ve Kurtburun Tepesi oluşturur.

 Madra kutlesinin batısında İdris Dağı, guney-guneybatısında Geyikli Dağı (1062 m) uzanır.

Kutlenin guneyinde yukselti azalarak Bakırcay depresyonuna gecilir.

Ayrıca bu bolumun guneyinde yine bir dağlık alan olarak doğu-batı uzantılı Yund Dağı yer alır ve doğuya doğru devamında Soma Dağları başlar.

 Madra Dağı’nda orta kesiminde, Bergama ilçesinin kuzeybatısındaki Kozak Yaylası, farklı bir birim olarak kendini belli eder.

 Doğusunda Madra Dağı yukseltileri, kuzeyinde Yaylacık Dağı,  batısında Esirik Çayı ve guneyinde Kozak Çayı (Madra Çayı) ile cevrelenir.

Bu cevrede, Kozak (Madra) cayının yerleştiği aluvyon ovaların ortalama yukseltisi 400-500 m, yaylanın ortalama yukseltisi ise 800-1000 m arasında değişmektedir.

 Geniş bir fıstık camı ormanı ile ortulu yayla, manzara guzellikleri, arkeolojik değerleri, kanyonları, jeolojik oluşumları, su kaynakları ve kırsal kulturel değerleri ile ilgi cekici bir ortamdır.

 Bergama’nın Ege Denizi’ne Candarlı Korfezi’nde yaklaşık 5 km kıyısı vardır.

Bu kıyılar, Bakırcay’ın delta alanına girdiği icin, yer yer bataklık ve sulak alan durumundadır.

 Kazıkbağları (Zeytinbağı) adı verilen mevkide kumsal bir plaj bulunmaktadır.

 

 İklim

Bergama ilcesi, Bakırcay Ovası’nın az yukseltili tabanından (20-25 m), Madra Dağı’nın yuksek zirvesine (1338 m) kadar yukselti farkı fazla olan bir alanda yer almaktadır.

  Bu alana yıl icinde ceşitli hava kütleleri sokulmakta, yukselti, dağların uzanışı, bakı faktoru, Ege Denizi’nin yakınlığı ve bu yonden gelen ılıman etkiler, ilce iklimini şekillendirmektedir.

 Bergama Meteoroloji İstasyonu’nun verilerine gore;  ilcede yıllık ortalama sıcaklık 16°C’dir.

 Kış mevsimi sıcaklık ortalaması 7.5°C, ilkbahar ortalaması 14.3°C, yaz ortalaması 25.2°C ve sonbahar ortalama sıcaklığı da 17°C’dir.

Bergama’da sıcaklık değerleri Nisan ayından itibaren yukselmekte, Temmuz ayında maksimum sıcaklıklara ulaşmakta, Ağustos ayından itibaren azalma eğilimine girmektedir.

 Minimum sıcaklık değerleri ise, Ocak ayında hissedilmektedir.

 Boylece, Ege Bolgesi’nde ukum suren Akdeniz Termik Rejim Tipi’nin burada da etkili olduğunu soylemek mumkundur.

İklim elemanlarından bir diğeri olan ruzgarın daha cok KD ve GB yonlerinden estiği ve yaz aylarında serinletici bir etki yarattığı soylenebilir.

Ruzgarın hızı 3,6m/sn ile 4,5m/sn arasında değişmektedir.

Bergama’da yıllık yağış miktarı ortalama 650 mm civarında olup, mevsiminde toplanmıştır (%51), yaz aylarında ise yok denilecek kadar az yağış duşmektedir.

 

Su Kaynakları

 Bergama ilcesi toprakları, Dikili ve Aliağa ilçelerinin kıyıları arasında dar bir alanda (yaklaşık 5 km) Ege Denizi’ne acılmaktadır.

  Bergama, akarsular ve yeraltı su kaynakları acısından oldukca zengindir.

 İlce sınırları icindeki yeraltı suyu genel olarak ova tabanında ve dere vadilerindeki aluvyon tabakasında bulunmaktadır.

Bergama’nın da icinde bulunduğu Kuzey Ege içerisinde en onemli akarsu Bakırçay’dır.

Kocadağ eteklerinden doğan Gelenbe Deresi’nin Karakurt Boğazı’ndan gecerek Kırkağaç Ovası’na girmesiyle birlikte Bakırçay adını alan bu akarsu 120 km uzunluğa sahiptir.

 En onemli kolu olan Yağcılar Çayı ile Kınık’da birleşen Bakırcay, Bergama ilce merkezi yakınlarından geçerek Candarlı kıyılarında  Ege Denizi’ne dokulmektedir.

Bergama’da Kestel Barajı, Yortanlı Barajı ve Madra Barajı (Ayvalık ilce sınırında) bulunmaktadır.

 Dikili’de olduğu gibi Bergama ilcesinde de jeotermal su kaynakları bulunmaktadır.

 Bergama – İzmir Devlet karayoluna paralel 2000 metre uzunluğunda ve 500 metre genişliğinde yaklaşık 1 km2 (1000 donum) alanda yapılan araştırmalar sonucunda Dikili/Bergama grabeninde cok sayıda jeotermal belirtilere rastlanmıştır.

 Bolgenin batısında Dikili Jeotermal Alanı, doğusunda Bergama Jeotermal Alanı bulunmaktadır.

 Bergama Dubek Mevkii yuzeye yakın, cok kolay bir rezervuara sahiptir.

 Rezervuar sıcaklığı 70°C olarak tespit edilmiştir.

 Bolgede Dikili-Kaynarca ve Bergama jeotermal alanlarının mevcudiyeti ve Bergama Jeotermal Alanı’nın (Guzellik Ilıcası ve Dubek Bolgesi ) oluşumu

Yuntdağı volkanitleri akiferine (su veren kayac) bağlıdır.

 İlcede jeotermal enerji, bazı sitelerde yaklaşık 400 konutta ısınma amaclı, ayrıca tarımda da kullanılmaktadır.

 

Toprak ve Bitki Örtüsü

Bitki ortusu acısından genel olarak Ege Bolgesi ozelliklerini taşıyan Bergama’da, Akdeniz ikliminin tanıtıcı elemanları olan maki, garig ve kızılcam hakimdir.

Kozak Yaylası kendine ozgu bitki ortusu ile on plana cıkmaktadır.

 Kozak Yaylası’na cıkılırken yol boyunca, badem, ceviz, incir, erik, citlembik, zeytin, incir, cınar, erguvan, boğurtlen, hayıt, zakkum, cınar ve kavak ağaclarına rastlanır.

Daha yukarılara çıkıldığında ağaclar birdenbire renk değiştirir, koyulaşır ve fıstık camlarının başladığı anlaşılır.

 Yayla, bir fıstık camı ormanı gorunumundedir.

 Ayrıca, kuzeyde ve güneyde kızılcam ormanları yer almaktadır.

 Yukseltinin 1000 m’nin uzerine cıktığı yerlerde karacamlar gorulur.

 Bu ağac topluluklarının arasında kermez meşesi, saclı meşe dağılış gosterir.

 Bu doğal zengin bitki ortusune, ekili ve dikili alanların coğrafi gorunumu de eklenir.

 Sozgelimi, uzun sure dalında bozulmadan kalabilen Kozak uzumu ve Kozak elması bitki ortusunde çeşitlilik yaratır.

 Ormanaltı bitki ortusu laden, ucgul, eğrelti, fiğ, yalancı burcak, kırmızı yumak, tuylu meşe ve boğurtlen gibi ceşitli turlerden oluşmaktadır.

 Kozak cevresinde kahverengi kirecsiz orman toprakları hakimdir.

 Fıstık camı ormanlarının anakayası granittir.

 

 Granitin kaba bunyeli ve gevşek topraklar vermesi ağac koklerinin derine ulaşmasına izin vermekte ve fıstık camının gelişmesine yardımcı olmaktadır.